Mirentxu Aramendi, Poliklinikako langilea: "Maila askotan borroka hau garrantzitsua da"

Poliklinikako langile gisa, zergatik greba egin duzu?
2025eko ekainaren 25ean, Poliklinikako langileok prentsaren bidez jakin genuen aurreko astean (18an) ARSra gutun bat bidali zela. Bertan, larrialdiak irekitzeko baimen eskaera ez berritzea aipatzen zen. Donibane Lohitzuneko auzapezak herritarren elkarretaratze batera deitu zuen protesta egiteko, Peio Dufau diputatuak Frantziako Asanblea Nazionalean interpelatzen zuen Osasun ministroa egun berean. Ordurako zerbitzuetan tentsioan grioan zegoen, eta komunikabideen bidez iragarri eta jakiteak itxialdi hori detonagailu bat izan da zerbitzu guzietan.

Zein da testuingurua?
Badira urte batzuk zaintzaileen lan-baldintzak kaskartzen ari direla. Baliteke Covid osteko garaiak bokazioak gutxitzea ekarri izana, baina, nire ustez, ez ditugu baldintza ezin hobeak ematen langileak mantentzeko.

2023ko irailean, zaintzaile-taldeak jada ohartarazten zuen praktikante-talde osoa langileei eskaintzen zitzaizkien kontratuen prekarietateaz, aste barruko planifikazio-aldaketez, langileak aurrezteko irekitako ohe-kopurua gutxitzeaz.

Ildo horretan, gero, erabakiak Larrialdietako Zerbitzuari buruzkoak izan ziren, larrialdietako langileen kopurua egunean 2tik 1era jaitsi baitzen. Horren arrazoia izango zen zerbitzu horretan jende gutxiago egotea.

Zenbaki hori aurkeztu zigutenean, ez zen guk ezagutzen genuen testuinguruan interpretatua izan. Ospitaleratze-zerbitzuak zenbait egun osokoak izan ziren (ohe itxiak, langile faltagatik), larrialdietako oheak aseak, orduan “tentsioan” deklaratutako establezimendu batekin, eta, beraz, halabeharrez, pazienteak zuzenean Baionara bideratzea. Gure egituran proposatutako espezialitateetan ere galera egon da.

Jakin behar da larrialdietako medikuak, gainerako espezialistak ez bezala, poliklinikako langileak direla. Erabaki arbitrario horren ondorioz, larrialdietako 14 medikuetatik 13k alde egin zuten Poliklinikatik. Batzuk zerbitzu horren sortzaile izan ziren. « PDG »ak prentsan emandako erantzunetan irakurri ahal izan dut haien irteerak proiektu berriek eragindakoak zirela. Ez dut iritzi bera, egoerak sortu du eta beste leku batzuetara joaiteko beharra, horretarako indarra izan dutenentzat. Batzuei izugarri eragin die, psikologikoki eta profesionalki.

Zer dago jokoan?
Finantzak, bistan da.
Argitzeko dago finantza oreka ote den bilatzen dena, edo akziodun nagusi batek balizko salmenta. Erraz pentsa daiteke langile kopuruaren murriztea eta zerbitzu defizitarioak murriztea edo ixtea akzioak handitzeko konbo perfektua izango litzatekeela.

Akziodun guziek ez dute bat egiten enpresako zuzendaritzaren ikuspegi estrategiko horrekin. Mediku izatera bultzatu dituzten balioak ez dituzte ahaztu zenbaitek. Haientzat pazienteen kezkak erdiguneanjartzen segitzen dute.

Zergatik borroka hori langile eta lurraldearentzat garratzitsua da?

Maila askotan borroka hau garrantzitsua da: inguruetan bizi diren herritarrentzat lehentasunez, urrunago bizi direnentzat ere bai ohiko zerbitzuak gainezka izango direlako, eta, azkenik, klinikaren mantentze orokorraren alde.

Tokian tokiko biztanleria, turismoaldietan gero eta jende gehiago joaten dela eta sasoiz kanpo nabarmen zahartzen dela kontuan hartuta, azkar jarduteko gai den larrialdi-zerbitzua behar du. Berehalako arreta osasungarria izan daiteke kasu askotan. Baionara atzeratzea ez da komeni, ez galdutako denboragatik, ez gainerako egiturek fluxu gehigarri hori xurgatzeko duten ezintasunagatik.

Larrialdi-zerbitzua zentrora sartzeko ate bat da. Ospitalizazioko, geriatriako eta blokeko oheak elikatzen ditu, espezialistek kontsultetan egiten dituzten jarraipenak. Larrialdien aldizkako irekierarekin jada ikusten da, bizilagunek jada ez dakite etor daitezkeen, zerbitzuak hustu egiten dira.

Era berean, ospitaleratze-zerbitzuak mantentzea bermatu beharko da, ohe irekiak kopuruan, pazienteen jarraipenaz arduratzeko prest dauden hainbat espezialitaterekin. Horrek funtzionamendu onaren bermea ematen du.

Borroka nola antolatzen da?

Zerbitzu guztiek erantzun dute bat egiteko. Horrelako greba bat oso arraroa da arreta egituretan. Historikoa da.

Bi operazio-blokeak (orokorra eta oftalmoa) gelditzea klabea izan da.

Langileak klinikaren aitzinean zeuden, eta, horri esker, burua zerbitzutik atera eta elkarrekin eztabaidatu ahal izan genuen. Publiko egin da oftalmo blokean jasandako presioa, onartezina da. Langileok prest agertu gira zerbitzu hori babesteko, berriz gerta ez dadin.

Zein da zuzendaritzaren jarrera?

Hitzaurre gisa, komeni da zuzendaria eta kuadroak bereiztea. Zuzendariak “PDG”aren (eta administrazio-kontseiluaren zati baten) antzeko ideiak baditu, errentagarritasunera gehiago begiratzen duen eta batzuetan paziente eta zaintzaile jakin batzuen premiei gailentzen zaiela dirudien gerentzia-ikuspegia, esparru jakin batzuek balio desberdinak mantendu dituzte.

Urte hasieran, kuadro berri bat kontratatu zuten irailera arte, erizaintzako zuzendari izateko. Iritsi zen lehen asteetan, hainbat taldekidek tentsioen gorakada sentitu zuten, diziplinazko behaketen ugaritzearekin lotuta, zenbaitetan neurriz kanpokotzat jota. Horietako bat, gainera, kendu egin dute. Egotzitako gertaerak ez zitzaizkidan lehentasunezko arazoak iruditzen, baina horrek giro anxiogenoa sortu zuen. Hor ere kontestatu genuen.

Prentsako artikuluen biharamunean pasatu zen zuzendaritza zerbitzuetara, baina kaltea egina zegoen, eta erantzunak ez ziren nahikoak.

Greban zuzendariek ordezkatu gintuzten pazienteen oheetara, zuzendariak ausardia ona opa zigun…

Zein dira hurrengo urratsak?
ARSk uztailaren 4an prentsan komunikatu du. Gure “PDG”a jasoko du, irailaren 15a baino lehen Larrialdietako Medikuntzako baimena berritzeko espedientea aurkez dezala eskatzeko. Ezar daitezkeen hertsapen-neurri guztiak aurkeztuko zaizkio, ministerioaren orientazioetan sar dadin. Ministroak iragarri du, bestalde, behar izanez gero mugi daitekeela.

Beraz, greba utzi dugu, datozen asteetan egoera aldatzen uzteko. Bai gure lan baldintzengatik, bai larrialdi zerbitzuagatik. Promesen ondoren, ekintza zehatzen zain gara. Hala ez balitz, mobilizazioa berriz has liteke. Gogorarazteko, Poliklinikaren hurrengo akreditazioa irailaren hasieran da.

Zergatik Poliklinikan lan egiten segitu?
Ni hemen geratzen naiz, zeren hau oraindik leku ona baita.

Zorionez, kalitate handiko ezaugarri profesionalak eta giza balioak dituzten mediku- eta paramediku-langileekin lan egiten dut. Tamalez, ez dugu jakin zati bat gordetzen.

Alertan gaude, eta borrokan ari gara gaur, pazienteen artatze optimo horiek zaintzeko. Gure lan-baldintzen degradazioak ez du eraginik izan orain arte pazienteen beharretan.

Egoten eta borrokatzen naiz, esperantza baitut klinika honen kalitatea ez erabat galtzea.

Inoiz baino garrantzitsuagoa da kolektiboki antolatzea, datozen borrokak irabazteko.